Từ xa xưa Ngày Thanh minh đã trở thành nét đẹp văn hóa truyền thống

Với đạo lý uống nước nhớ nguồn, từ xa xưa Ngày Thanh minh đã trở thành nét đẹp văn hóa truyền thống quan trọng, thiêng liêng, đi sâu vào tiềm thức của biết bao người Việt.
Sáng 3.4, còn 1 ngày nữa mới đến Thanh minh nhưng từ đường tỉnh 391 nối vào đường trục chính dẫn vào nghĩa trang Cầu Cương, phường Hải Tân (TP Hải Dương) đã tấp nập người đi tảo mộ. Xe cộ nối đuôi nhau trên một đoạn đường dài dẫn vào nghĩa trang.

Xem thêm: trung tam bao hanh tu lanh hitachi, sua chua tu lanh hitachi, sửa tủ lạnh samsung
Nếu so sánh với mô hình nông nghiệp công nghệ cao

Khu nghĩa trang, không khí lạnh lẽo ngày thường nay trở nên ấm cúng bởi đông người qua lại, khói hương bay khắp chốn. Mỗi mộ phần đều được dọn cỏ sạch sẽ, bài trí một lãng hoa tươi hoặc cắm vài cành cúc vàng và mấy nén hương.

Bà Nguyễn Thanh Hải (78 tuổi, trú tại phường Trần Hưng Đạo, TP Hải Dương) cùng con trai và các cháu ra thăm phần mộ gia tiên. Bà hướng dẫn các con, cháu đắp đất lên mộ phần sao cho đúng cách, dọn dẹp cỏ dại, thắp hương và thành kính khấn vái trước hương linh tổ tiên.

"Ngày bé, tôi được bố mẹ đưa đi tảo mộ và răn dạy phải tỏ lòng thành kính với người đã khuất. Nay ở tuổi gần đất xa trời, tôi cũng đưa con cháu đi vừa để giữ gia phong, vừa để các lớp kế cận biết các khu mộ gia tiên, sau này duy trì việc hương khói, hiếu nghĩa với các bậc tiên tổ", bà Hải nói.
Không chỉ có người sinh sống ở địa phương, ngay cả những người xa quê ngày Thanh minh cũng tìm về quê hương để tỏ lòng biết ơn với những bậc sinh thành đã khuất. Ông Nguyễn Đức Thịnh và bà Nguyễn Thị Quyết đều đã ngoài 70 tuổi, sinh ra ở TP Hải Dương nhưng hiện đang sinh sống tại TP Thái Nguyên.

Để về quê hương thăm viếng mộ, ông bà đã phải bắt chuyến xe khách về quê từ rất sớm. "Tôi xa quê hơn 50 năm, trong lòng luôn da diết nhớ quê hương. Thanh minh là dịp nhắc nhớ về cội nguồn, gốc gác. Năm nào vợ chồng tôi và các con, cháu cũng về đây tảo mộ, nhắc con cháu và cũng tự nhắc lòng mình phải biết gốc gác từ đâu", bà Quyết cho biết.
Để phục vụ nhu cầu của người đi tảo mộ, đoạn đường ngắn từ đường tỉnh 391 nối vào trục chính dẫn ra nghĩa trang Cầu Cương có tới hơn 20 hàng hoa lễ với đầy đủ các mặt hàng như hoa tươi, hương, vàng mã, nến, rượu, chè, thuốc... Tuy lượng khách đông nhưng giá bán không đắt hơn ngày thường.

Chị Nguyễn Thị Thúy, chủ một cửa hàng tại đây cho biết lượng khách mua hoa lễ của chị bắt đầu tăng mạnh từ thứ 7 tuần trước, gấp 20-30 lần ngày thường. "Hôm nay là đầu tuần, mọi người phải đi làm nên lượng khách có phần giảm so với dịp cuối tuần vừa qua. Mai là ngày Thanh minh, rất có thể lượng khách mua hoa lễ tảo mộ sẽ tăng mạnh", chị Thủy nói.
Tại cổng ra vào khu nghĩa trang còn có tốp người chuyên làm dịch vụ dọn dẹp mộ thuê. Giá dịch vụ tùy thuộc vào thời gian và sự tỉ mỉ, kỳ công đối với từng ngôi mộ. Có gia đình thuê người dọn cỏ, lau sạch mộ phần nhưng có những người thuê thợ chỉnh sửa, quét vôi ve lại mộ phần cho khang trang, sạch sẽ. Ông Nguyễn Văn Điền, người có vài chục năm làm nghề này cho biết: "Với tôi, đây không chỉ là một công việc để kiếm tiền mà còn là một nghĩa cử đối với người đã khuất". Chính vì vậy, mỗi một động tác trên mỗi ngôi mộ đều được ông Điền và các đồng nghiệp làm rất cẩn thận.

Tại khu nghĩa trang ở một số vùng nông thôn, không khí Thanh minh lại diễn ra theo cách giản dị, mộc mạc nhưng không kém phần ấm cúng.

Ở khu nghĩa trang của xã Ngọc Sơn (Tứ Kỳ), mỗi mộ phần chỉ cắm một cành hoa tươi, một vài nén hương nghi ngút cháy. Một số cụ già và người trung niên tay dắt cháu nhỏ, tay xách làn ra về trên khắp các ngả đường. Ở các khu nghĩa trang này, người dân đi tảo mộ đều tự tay dọn cỏ, lau rửa các ngôi mộ. Lễ vật dâng cúng cũng giản đơn theo cách tùy tâm và tùy theo điều kiện của mỗi gia đình. Miễn sao tâm người còn sống phải thành kính.
Để chuẩn bị cho buổi lễ tại đồng, bà Nguyễn Thị Thân, ở thôn Ngọc Lặc, xã Ngọc Sơn đã mua trước vài chiếc khăn bông mới để lau mộ. Bà Thân còn lấy riêng một chai nước sạch mang từ nhà ra đổ vào lọ hoa tươi trên mộ. Theo bà, như vậy hoa mới tươi lâu, lễ vật mới bảo đảm sự tinh khiết. Bà Thân cẩn trọng nhổ từng ngọn cỏ, bày biện chút hoa quả, một gói bánh và mấy cành hoa tươi dâng lên các ngôi mộ.

Ngày Thanh minh chủ yếu mang tính chất tinh thần, tưởng nhớ, trả nghĩa đối với bậc sinh thành. Vì vậy, không nhất thiết chú trọng tới mâm cao cỗ đầy, càng không nên cúng nhiều tiền vàng, đốt nhiều giấy mã, gây lãng phí, ô nhiễm môi trường. "An ủi người sống và nhớ tới người đã khuất là ở tâm tưởng, tấm lòng và sự chân thành. Sau khi thắp hương, tôi kính cẩn mời vong linh các cụ về hưởng thụ bữa cơm ở nhà", bà Thân nói.