Vì mục tiêu ấy, những người thân của họ phải dùng nhiều phương cách trong một hành trình thường rất gian nan.
Vất vả tự đấu tranh
Là giáo viên tiểu học, chị Nguyễn Thị M. ở phường Trần Phú (TP Hải Dương) đã sớm phát hiện cậu con trai của mình có những dấu hiệu chậm phát triển hơn trẻ em cùng độ tuổi, rõ rệt nhất là chậm nói. Nhưng khi chị M. bày tỏ sự lo lắng và ý định cho con đi kiểm tra tại bệnh viện, mẹ chồng chị đã nhiều lần gạt đi với ý nghĩ “cháu tôi chỉ chậm hơn một chút thôi, rồi đâu sẽ vào đấy cả”. Chị M. đã phải thuyết phục chồng và những người thân quen tỉ tê tác động tới mẹ chồng để bà nhận thấy việc cho cháu đi khám là cần thiết. Sau khi các bác sĩ Bệnh viện Nhi Trung ương kết luận con chị M. có một số dấu hiệu của hội chứng tự kỷ, thay vì để con ở nhà, chị cho cháu tới trường mẫu giáo. Với sự can thiệp tích cực từ phía nhà trường và gia đình, con chị M. đã có những tiến bộ rõ rệt.
Xem thêm: bảo hành tủ lạnh hitachi, sửa tủ lạnh hitachi, bảo hành tủ lạnh samsung
Đối với những bậc cha mẹ có con mắc chứng tự kỷ, ngoài gánh nặng nhọc nhằn trong việc nuôi dạy, họ thường phải trải qua những áp lực về tinh thần đến từ những người xung quanh, trước tiên là người thân của họ. “Cháu nó chỉ nghịch một tí thôi chứ không sao đâu”, “Đừng lo lắng thái quá, đến tuổi đi học nó sẽ lại bình thường”, “Cháu A, B (nào đó) hồi trước cũng thế mà giờ nó học giỏi lắm, đừng lo”… là những câu điển hình họ thường nhận được khi nói về tình trạng của con mình. Không hiểu về hội chứng tự kỷ nên nhiều người coi nhẹ các dấu hiệu bất thường của trẻ. Với tâm lý không muốn thừa nhận con cháu có sự phát triển không bình thường, nhiều ông bà hoặc chính bố mẹ của trẻ ngăn cản người thân của mình đưa trẻ đi kiểm tra tại bệnh viện như trường hợp nhà chị M. Bởi vậy, quá trình đấu tranh về nhận thức chứng tự kỷ thường bắt đầu ngay trong gia đình, với những người thân của trẻ.
Để bố mẹ chịu thừa nhận và hiểu hơn về hội chứng tự kỷ mà con mình đang mang, chị Trần Thu Hà ở phường Lê Thanh Nghị (TP Hải Dương) in nhiều tài liệu cho các cụ đọc. Chị Hà phải kiên trì giải thích về những hành vi nghịch ngợm, khác thường của con mình là do chứng tự kỷ và cần sự giáo dục, hướng dẫn phù hợp. Khi chưa có những hiểu biết đúng về tự kỷ, ông bà thường cho rằng những hành vi đó là biểu hiện của đứa trẻ không ngoan, bố mẹ không biết dạy con; đồng thời tác động tới trẻ bằng những biện pháp không phù hợp như răn đe, dọa nạt. Khi bố mẹ chị Hà hiểu hơn về tự kỷ, bầu không khí gia đình không còn căng thẳng, việc dạy con của chị thuận lợi hơn vì không vấp phải sự phản đối từ những người thân.
"Có phụ huynh đưa con tới đây học nhưng luôn giấu mọi người vì sợ họ biết con mình đang học tại trường chuyên biệt. Họ lo ngại bởi sự xa lánh trẻ tự kỷ vẫn còn tồn tại."
Việc hiểu đúng về hội chứng tự kỷ của người thân trong gia đình đóng vai trò rất quan trọng đối với việc nuôi dạy trẻ, giúp trẻ phát triển tích cực và giảm bớt gánh nặng tinh thần cho cha mẹ trẻ. Nhưng do ở nước ta, tự kỷ mới được biết đến trong những năm gần đây nên nhiều người chưa hiểu về hội chứng này, nhất là những người cao tuổi. Vì vậy, quá trình tác động tới người xung quanh hiểu để cảm thông, chia sẻ rất cần sự hiểu biết, kiên trì và khéo léo của cha mẹ trẻ mắc hội chứng này.
Tìm chỗ trong cộng đồng
Chiều nào cũng vậy, sau khi đón cháu từ trường mầm non, bà Vũ Thị Loan ở phường Trần Hưng Đạo (TP Hải Dương) lại đưa cháu ra công viên chơi. “Ở nhà tôi cũng mua cầu trượt, xích đu, bập bênh như ở đây nhưng tôi vẫn muốn cho cháu hòa nhập với các bạn khác. Ba năm nữa cháu tôi bắt đầu học lớp 1 nên cháu cần chơi được với các bạn, việc đi học sẽ dễ dàng hơn”, bà Loan cho biết. Khi cháu bé có sự va chạm với các bạn hoặc có bạn nhận thấy cháu khác lạ hơn, bà Loan tìm cách giải thích với trẻ và phụ huynh để họ thông cảm. Không phải khi nào cũng nhận được sự chia sẻ từ xung quanh song bà Loan vẫn đều đặn đưa cháu tới những nơi công cộng, dạy cháu cách cư xử.
Nếu như được người thân thấu hiểu giúp việc nuôi dạy trẻ tự kỷ trong gia đình thuận lợi hơn thì sự cảm thông, chia sẻ từ cộng đồng lại giúp trẻ hòa nhập xã hội. Để có được điều này, ông bà, cha mẹ trẻ thường phải kiên trì giải thích với họ hàng, làng xóm và cả những người lạ gặp ở nơi công cộng về hội chứng tự kỷ trẻ đang mang bởi bản thân trẻ tự kỷ gặp khó khăn trong biểu lộ cảm xúc và sử dụng ngôn ngữ.
Trong những năm gần đây, hội chứng tự kỷ được nhắc đến nhiều trên các phương tiện truyền thông đại chúng nên nhận thức chung về hội chứng này đã được nâng lên song vẫn tồn tại nhiều e ngại. Là người tiếp xúc và tư vấn cho nhiều phụ huynh có con mắc chứng tự kỷ, cô giáo Nguyễn Thị Thúy, Hiệu trưởng Trường Mầm non khuyết tật Hy Vọng cho biết: “Có phụ huynh đưa con tới đây học nhưng luôn giấu mọi người vì sợ họ biết con mình đang học tại trường chuyên biệt. Họ lo ngại bởi sự xa lánh trẻ tự kỷ vẫn còn tồn tại”. Cô Thúy đã nỗ lực vận động thành lập Hội Cha mẹ trẻ tự kỷ tại Hải Dương để tạo tiếng nói chung và có các hoạt động gi